Uzależnienie od substancji psychoaktywnych

Uzależnienie od substancji psychoaktywnych

Alkoholizm to choroba polegająca na okresowym bądź stałym przymusie spożycia alkoholu, głównie po to, aby móc zaobserwować, jak zachowa się nasz organizm, nasza psychika. Należy wyróżnić cztery fazy uzależnienia:

  • faza objawowa – osoby spożywają alkohol głównie dlatego, aby wprowadzić się w lepszy nastrój, zapomnieć o problemach. Zaczyna się od okazjonalnego picia. Osoby uzależnione odczuwają ulgę w momencie, kiedy wypiją. Pojawia się potrzeba zwiększania dawki wypijanego alkoholu,  która ciągle rośnie. W pewnym momencie osoba nie radzi sobie z sytuacjami konfliktowymi, dlatego wiąże się to z codziennym piciem. Aby uzyskać zadowalający stan upojenia alkoholowego, potrzeba większej dawki spożycia alkoholu.images (6)
  • faza zwiastunów – w tej fazie osoby uzależnione nie są w stanie sobie przypomnieć okoliczności wypicia, nawet jeśli nie doszło do utraty przytomności. Sytuacje takie zataczają błędne koło. Pojawiają się stany niepamięci zdarzeń po wypiciu niewielkiej ilości alkoholu. Osoby nadmiernie koncentrują się na alkoholu. Nie muszą mieć powodu do wypicia, a to wiąże się z porannym piciem pod sklepem
  • faza krytyczna – osoby tracą kontrolę nad wypiciem alkoholu, pija dopóki nie uzyskają stanu upojenia. Odczuwają bardzo silny głód alkoholowy. Pojawiają się objawy takie jak: izolacja społeczna, zaniedbywanie rodziny, pracy, znajomych, oszukiwanie siebie i innych, spadek popędu seksualnego
  • faza chroniczna – pojawiają się zaburzenia pamięci, myślenia problemy finansowe wynikające z utraty pracy. dochodzi do rozwodów, separacji, zaciąganie długów u znajomych. Jest to jedyna faza, w której tolerancja na alkohol spada.

Jeśli chodzi o to, jak dochodzi do uzależnienia, warto zwrócić uwagę na trzy mechanizmy z tym związane. Pierwszy mechanizm to rozdwojenia Ja – osoba przeskakuje z negatywnego bieguna własnej osoby do pozytywnego, do momentu kiedy doświadcza negatywnych skutków picia. W tym przypadku trudne jest odbudowanie stabilności. Jest to osoba nieśmiała, o niskiej pewności siebie, jednakże bez żadnego skrępowania, stara się nawiązać kontakty, wygłasza swoje poglądy, stara się w centrum uwagi.  Kolejny mechanizm to faza iluzji i zaprzeczenia, w której skład wchodzi kilka elementów. Mianowicie: proste zaprzeczanie, w którym osoba uzależniona często mówi, że nic nie piła; minimalizowanie, czyli umniejszanie istotności problemu związanego z alkoholem; obwinianie, czyli oskarżanie innych o to, że pije; racjonalizowanie, to nic innego jak znajdowanie powodów pseudoracjonalnych. np. piłem bo mnie gardło bolało; intelektualizowanie, czyli traktowanie picia jako drobnostki; fantazjowanie, to wymysły dotyczące picia; odwracanie uwagi to przerzucanie toku uwagi na coś innego; koloryzowanie wspomnień – wracanie pamięcią do pozytywnych przyczyn picia; marzeniowe planowanie – układanie pragmatycznego obrazu swojego dalszego życia, nie zważając na to, co się dzieje obecnie. Ostatni mechanizm to nałogowe regulowanie uczuć. W tej fazie alkoholik traktuje picie jako poprawę nastroju. Nie potrafi poradzić sobie z problemem w inny sposób, dlatego sięga po alkohol. Dla takiej osoby fundamentem uczuć jest alkohol i nic poza nim się nie liczy. Nie zważa na rodzinę, przyjaciół, pracę – sensem jest dla niego tylko alkohol. Doświadczanie przez niego nieprzyjemnych uczuć w postaci poczucia winy czy wstydu, przeobrażają się w tzw. głód alkoholowy, który objawia się poprzez odczucie ulgi. Z kolei pozytywnym uczuciem staje się odprężenie po wypiciu alkoholu. Nie ma potrzeby podtrzymywania znajomości, chyba że z tymi poznanymi podczas spożywania alkoholu.images (9)

U osób uzależnionych można dostrzec majaczenie drżenne, czyli problemy ze świadomością. Pojawiają się omamy i urojenia. Osoby czują się osamotnione, bezsilne i zalęknione. Nie poddanie się leczeniu może doprowadzić do zgonu w wyniku infekcji. Oprócz majaczenia może wystąpić paranoja, która objawia się agresją oraz przeświadczeniem, że parter/partnerka go zdradza. Zaburzenia pamięci i poczucia czasu, apatia, zaniedbywanie własnej higieny osobistej wynikają z zespołu Korsakowa. Są to objawy neurologiczne i psychiatryczne. Do powstania tego zespołu przyczynia się niedobór witamy B1. Jednakże podczas spożywania alkoholu występuję on w organizmie w znacznie mniejszej ilości.  Osoby mają problem z przypomnieniem sobie informacji z przeszłości, Pojawiają się również konfabulacje. Taka osoba nie zdaje sobie sprawy, że zapomina fakty, dlatego wypełnia luki pamięciowe opowiadaniem historii, tzw. konfabulacje.

W zmaganiu się z alkoholizmem stosuje się leki hamujące pragnienie picia. Należą do nich: disulfiran, naltrekson. Są to środki, które po wypiciu alkoholu powodują wymioty, a tym samym zmniejszają chęć sięgnięcia ponownie po alkohol. Istotną rolę ogrywa tu psychoterapia, która ma na celu udzielanie porad oraz wykorzystanie wszelkich środków do pomocy w znalezieniu pracy. Stosuje się terapie poznawczo – behawioralna, która wiąże się z przekazywaniem podstawowych zagadnień w zakresie uzależnienia oraz sposób radzenia sobie z nim jak również kontrolą sytuacji stresowych.

Kokainę przyjmuje się poprzez wdychanie i iniekcje, dają uczucie zadowolenia, które zwiększa pewność siebie. Długotrwałe zażywanie kokainy powoduje psychotyczne objawy w postaci halucynacji wzrokowych i słuchowych oraz rozpoznanie schizofrenii. Gdy będzie zażywana w formie krystalicznej to działanie jest natychmiastowe. Kokaina ma silne działanie, dlatego pobudza funkcje mózgowe, chory jest pobudzony, ma nadmierny słowotok, ma powiększone źrenice  i odczuwa bezsenność. Tacy ludzie doświadczają problemów psychicznych i społecznych. Chodzi tu o kłopoty ze znalezieniem pracy, kłopoty rodzinne, konflikty z prawem. Miewają przygodne stosunki seksualne w zamian za narkotyk oraz wzmożoną aktywność seksualną. Osoby takie mogą doświadczać wybuchów agresji, które wynikają z rozchwiania emocjonalnego.

images (5)Amfetamina bardzo szybko uzależnienia zarówno psychicznie jak i fizycznie. Wykorzystywana w medycynie do zmniejszenia wagi oraz do poradzenia sobie z uczuciem zmęczenia a tym samym utrzymania przed długi czas, okresu dobrego samopoczucia. Zażywanie amfetaminy sprawia, że ludzie są pobudzeni, bezsenni. Mają zaburzenia toku myślenia oraz towarzyszy im nadmierny słowotok. Przedawkowanie wiąże się z uszkodzeniem mózgu, rozszerzeniem źrenic, bezsennością, drżeniem, a także samobójstwem, zabójstwem czy innymi aktami przemocy. Leczenie musi być oparte na uzależnieniu fizjologicznym, gdyż nagłe odstawienie amfetaminy powoduje nudności, biegunkę i skurcze.

Konopie indyjskie sprawiają, że mamy przekrwione białka oka, powiększone źrenice, pojawia się wesołkowatość, nasze reakcje są spowolnione, opóźnione. Utrzymuje się wyczuwalny, słodkowaty zapach. Konopie potęgują obecny stan nastroju.

W przypadku inhalatorów również mamy do czynienia z halucynacjami, pojawiają się stany euforii, krwawienie z nosa, wymioty, bóle głowy, utrata równowagi, trudności z koncentracją oraz stany depresyjne. Istnieje zagrożeni zatruciem, może dojść do niewydolności serca.

Ekstaza również jak pozostałe formy uzależnienia daje uczucie pobudzenia. Akcja serca jest przyspieszona, temperatura ciała podwyższona. Dłuższe zażywanie prowadzi do objawów psychotycznych, depresji. Istnieje ryzyko padaczki.

Halucynogeny to narkotyki, które powodują, że chory spostrzega obrazy w odmienny sposób. Do tej grupy zalicza się LSD, meskalina i psylocybina oraz fencyklidyna. LSD jest najsilniejszym narkotykiem, który wywołuje zmiany nastroju i zmiany w odbiorze sensorycznym przez około 8 godzin. Zniekształcenia obrazów powodują poczucie niebezpieczeństwa i paniki, a te z kolei mogą prowadzić do prób samobójczych. Występują liczne objawy somatyczne (potliwość), krótkotrwałe epizody psychotyczne, zaburzenia spostrzegania, agresji. Objawy psychotyczne mogą wystąpić nawet po zaprzestaniu zażywania LSD. Leczenie oparte na psychoterapii sprawia, że chory pomału zaczyna radzić sobie z trudnymi przeżyciami i uzmysławiać sobie istotę problemu.

Marihuana to łagodna odmiana środków halucynogennych. Palenie marihuany sprawia, że chory wprowadza się w stan zadowolenia i dobrego samopoczucia, wyostrzają mu się zmysły i czuje się odprężony. Osoba taka traci poczucie czasu, doświadcza zaburzeń pamięci. Marihuana przyczynia się do pozytywnych i negatywnych stanów. To znaczy, że jeśli chory jest w złym nastroju, to zażycie marihuany tylko spotęguje ten stan. Z kolei jeśli sytuacja dotyczy osób bardzo wrażliwych, wtedy chory ma uczucie euforii, staje się bardziej rozmowny. Jednakże u takich osób może to przejawiać się także w postaci lęku, halucynacji i urojeń. Skutki zażywania marihuany dotyczą suchość w ustach, przyspieszonego bicia serca, nadmiernego apetytu a także prowadzi do bierności.

images (3)Hazard jest zaburzeniem kompulsywnym, który charakteryzuje się utratą kontroli nad działaniem w czasie gry. Taka osoba często nie wiem, kiedy powinna zaprzestać działań, dlatego skrupulatnie je kontynuuje nie uwzględniając negatywnych skutków. W większości przypadkach osoby zaciągają spore długi, które nie są w stanie spłacić. A tym samym licząc na pomoc rodziny, doprowadza do jej rozpadu i ubóstwa. Hazard nie ma nic wspólnego z uzależnianiami chemicznymi, ale wynika z cech osobowości. Osoby uzależnione cieszą się choćby z niewielkiego sukcesu osiągniętego podczas gry, nie zwracając uwagi na to, jakie ma to konsekwencje na dalsze życie. Hazardziści zawzięcie grają, nie zważywszy, że mają znikome szanse na osiągnięcie sukcesu jak za pierwszy razem. Wszystkie pieniądze przeznaczają na grę, dlatego tez z tego tytułu mają wiele problemów finansowych, gdyż zaciągają pożyczki z banku, od znajomych, nie płaca rachunków, wydają oszczędności. Ogólnie czują się bardzo osamotnieni i bezradni w tym, że nikt ich nie rozumie. Badania dowodzą, że wielu hazardzistów ma skłonności buntownicze. Nie myślą w sposób logiczny, są to osoby, które lubią adrenalinę. Osoby uzależnione mówią o sobie jako osobach niedojrzałych z dużą potrzebą uznania.

About the author

admin administrator